- MILITARIS Corona
- MILITARIS Coronanon una apud Romanos fuit. Et quidem priscô more duces, cum exercitum lustrarent, coronatos fuisse, discimus ex Appiano Bell Civil. l. 4. ubi Cassio, exercitum lustranti, lictorem coronam inversam veposuisse, memorat. Et Statio l. 4. Sylv. 2. v. 62.Saepe coronatis iteres quinquennia lustris.Neque tantum Dux in exercitu, sed et, quisquis in bellorum simulacris decurreret, priscô more coronatus erat, teste Xenophonte Hellenic. l. 3. ubi de Agesilao, aliisque militibus, qui e Gymnasiis redeuntes coronas suas Dianae suspenderunt. vide quoque Virgil. ubi de equestri certamine puerorum, quod fiebat iussu Aeneae l. 5. Atque hinc Militares coronae fluxisse videntur; quarum primam apud Romanos a L. Pisone donatam esse, refert Plin. l. 33. c. 2. Proponebantur autem, priusquam pugnaretur, coronae militibus a Duce exercitus, ut earum spe ac cupiditate in censi acrius pugnarent. Quod ipsum in ludicris decursionibus prius observatum esse, legimus apud Silium Italic. l. 16. ubi Scipio.Mente favete pari atque aures advertite vestras.Septima cum solis renovabitur orbita caelo,Quique armis ferroque valent, quique arte regendiQuadriiugos pollent currus, queis vincere plantâSpes est, et studium iaculis impellere ventos,Adsint et pulchrae certent de laude coronae etc.Simili ratione, si castra perrumpenda erant; si capiendum vallum; si urbis obsessae subeundus murus; si navali praeliô dimicandum: castrensis, vallaris, obsidionalis, navalis, coronae promittebantur. Re dein fortiter feliciterque gestâ, Imperator, ut promissa exsolveret, exercitu inspectante promebat eas coronas: statuebatque in edito loco. atque adeo hortabatur eos, qui se iis donis dignos ducerent, quos Val. Max. vocat honorandos l. 1. c. 8. ex. 6. ut id palam atquein omnium oculis profiterentur: ne fraus ulla obrepere posset. Quod si vero res in ipsis Imperatoris oculis gesta esset, ubi proin nec testibus aliis, nec professione modo dictâ opus erat, tum Imperator nominatim appellabat Milites tantô decore dignos: qui accedentes ad tribunal Imperatorismultô honore verborum pulcherrimum praemium accipiebant, non sibi tantum, sed et posteris, familiaeque decus. Quod institutum, memoratum Livio l. 30. c. 14. 15. ubi de Masanissa a Scipione donato, non solum in libertate, verum etiam, imo maxime, a Romanis Principibus observatum est. Neque in praesens tantum corona dabatur benemeritis, sed et ius illas gestandi in publicis Spectaculis simul est collatum, uti de Alexandri militibus, quos ut bello inutiles, nempe vulneribus et aetate defectos, in patriam remiserat, legimus apud Zonaram in Alexandro. Quam in rem vide plura apud Car. Paschalium Coronarum l. 7. c. 2. Supra in voce Miles, et hîc passim, ubi de Coronarum Militarium speciebus, Castrensi, Civica, Classica, seu Navali, Murali, Obsidionali, et Vallari: e quibus Muralis et Vallaris, quod alia dona militaria honore anteibant, nonnisi praecedente fastidiosâ in quisitione, reque ad unguem exploratâ dabantur, ut videre est infra.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.